ناکتا سمیع پور:شهر آمل در استان مازندران با کمبود فضای کافی برای برگزاری نمایشگاه، کنسرت و تئاتر مواجه است. از دو سالن موجود در شهر آمل یکی متعلق به شهرداری و دیگری نیز زیر نظر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی است که هیچ‌یک پاسخگوی نیاز مردم آمل نیستند به علاوه فضای نمایشگاهی مناسبی نیز در شهر وجود ندارد. با تمامی این کاستی‌ها خانه جوان آمل که در روزهای پایانی سال گذشته گشایش آن اعلام شد همچنان بدون استفاده است و امکان حضور مردم و هنر‌مندان در آن وجود ندارد، حتی خود اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی هم موفق به استفاده از آن نگردیده است.

مراحل تکمیل پروژه
طرح ساختن خانه جوان در سال 1374 همزمان با سفر مقام معظم رهبری به استان مازندران تصویب شد. پس از تدوین برنامه و مطالعات اولیه در دفتر فنی استانداری، در سال 1376 عملیات اجرایی آن به کارفرمایی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران آغاز گردید. اما در سال 1379 به دلیل کمبود بودجه ادامه پروژه به سازمان بهسازی توسعه و تجهیز مدارس واگذار شد که در ادامه باز هم با کمبود بودجه مواجه و پروژه به صورت نیمه‌کاره رها شد. در آذر ماه 1386 استاندار مازندران در بازدید از خانه جوان آمل بر تسریع و تکمیل این مجموعه بعد از 10 سال تاکید کرد و خواستار افتتاح آن در دهه فجرآن سال شد. 85 درصد پروژه با هزینه‌ای در حدود 10 میلیارد ریال انجام شد و مدیر کل اداره بهسازی، توسعه و تجهیز مدارس اعلام کرد برای انجام مراحل نهایی به 400 میلیون اعتبار نیاز است. با جذب اعتبار و مساعدت شهرداری در محوطه‌سازی و آسفالت اطراف آن باز هم افتتاح پروژه به دهه فجر نرسید اما در اسفند ماه همان سال با حضور مدیران شهری و استانی افتتاح شد. با اینکه مخاطب چنین فضا‌هایی عموم مردم جامعه و به خصوص نسل جوان است اما افتتاح خانه جوان بدون حضور جوانان و در سکوت خبری در سطح شهر به طور خصوصی برگزار شد. هرچند مسوولان سازمان بهسازی، توسعه و تجهیز مدارس در این باره اطلاعاتی ندادند اما هزینه این پروژه که شامل سالن آمفی‌تئاتر، کتابخانه، کلاس‌های آموزشی، چند سالن نمایشگاهی است و در زمینی به مساحت دوازده‌هزار و ششصد مترمربع و چهار هزار و سیصد و بیست و شش متر مربع زیر بنا ساخته شد حدود 15 میلیارد و 239 میلیون ریال اعلام شده است.
مکان‌یابی خانه جوان
مجموعه در قسمتی از شهر است که چند بنای معروف آمل از جمله بقعه ناصرالحق، سید سه تن (علامه میرحیدر آملی)، آرامگاه شمس آل رسول(آتشکده) و مسجد بسیار قدیمی امام حسن عسکری- که یکی از قدیمی‌ترین مناره‌های استان را دارد - را در خود جای داده، و همچنین چندین مدرسه و یک دانشکده را در بافت اطراف خود دارد پتانسیل بالایی برای فرهنگ‌سازی و استفاده گردشگری ایجاد می‌کند حال که این بنا در این نقطه از شهر اجرا شده است به نظر می‌رسد با مدیریت درست به توان به ارتقای سطح این محلات و رشد آن خیابان کمک کند و از مهجور و ناشناخته ماندن آن بکاهد. از طرفی با پا گرفتن هر چه سریع‌تر مجموعه امکان حضور مردم در این قسمت شهر برای تفریح بیشتر می‌شود که شاید به تعدیل بار ترافیکی خیابان هراز که بخش عمده فعالیت‌های تفریحی شهروندان در آن صورت می‌پذیرد، کمک کند. یکی از مسوولان اداره میراث‌فرهنگی و گردشگری شهرستان آمل در پاسخ به چگونگی ساخت بنا گفت: طرح ساخت خانه جوان هم زمان با سفر رهبری و طبق دستور مستقیم ایشان آغاز شد که باید هر چه سریع‌تر شروع به کار می‌کرد از طرفی در آن زمان اداره میراث فرهنگی و گردشگری زیرمجموعه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و این زمین‌ها که در حریم آثار تاریخی قرار دارد و کاربری آن فرهنگی تعریف شده زیر نظر خود اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده که مسوولان وقت صلاح دیدند در راستای تسریع و نیاز کمتر به هماهنگی با سایر سازمان‌ها و همچنین عدم‌نیاز به هزینه مالی جهت خرید زمین دیگر، پروژه در این سایت بنا گردد. این مسوول افزود بنای خانه جوان در حریم درجه یک بقعه ناصر الحق ساخته شده نه در عرصه آن و طبق ضوابط حریم آثار تاریخی در حریم درجه یک می‌توان ساخت و ساز کرد اما با ارتفاع و شرایط معین. ایشان در پاسخ به این که بنای خانه جوان ارتفاعی بیش ارتفاع تعریف شده برای حریم درجه یک دارد، گفت: این طرح قبل از حضور ایشان در میراث تایید شده است اما مسوولان سابق اینگونه توضیح دادند که این یک هماهنگی بین اداره‌ای و درون‌سازمانی بوده و از طرفی دستور ساخت آن از طرف مقامات عالیرتبه ابلاغ گردید که همین امر سبب شده میراث کمتر سختگیری کند.
خانه جوان بدون فعالیت
با گذشت تقریبا 8 ماه از بازگشایی مجموعه، هنوز این مکان بلااستفاده است، مسوولان ارشاد و بهسازی مدارس علت آن را ناتمام بودن برخی قسمت‌ها اعلام کردند و در پاسخ به چگونگی گشایش آن در صورت عدم‌اتمام پروژه توضیحی ندادند. از طرفی سیستم تاسیسات بنا آماده کار است و ظاهرا شارژ سنگینی را به متولیان خود تحمیل می‌کند و از طرف دیگر چنین پروژه‌ای با ماهیت مدرنی که در ذات خود دارد در بافت قدیم آمل و در حریم درجه یک بقعه ناصرالحق که از بزرگان مذهبی زیدیه است ساخته شده. هرچند در طراحی بنا سعی شده نمای آجری به لحاظ کالبدی با بافت پیرامون هماهنگی داشته باشد. اما فرم بنا و کاربری آن کاملا مدرن است. عامل دیگری که مکان این پروژه را نامناسب و استفاده از آن را دشوار کرده است، ساکنان اطراف است که اکثرا از خانواده‌های سنتی و به لحاظ مالی ضعیف هستند. وجود چند بنای مذهبی و مساجد دیگر در اطراف و حرمت این اماکن گاه امکان برگزاری کنسرت‌ها را با مشکل مواجه کرده است. عدم دسترسی مناسب، ناشناخته بودن آن محدوده از شهر برای نسل جوان و دوری از مرکز شهر از دیگر عوامل مکان‌یابی نامناسب می‌باشد، مسوولان اداره ارشاد آمل دلیل این امر را اینگونه عنوان کردند که این تنها زمینی بود که شهرداری در اختیار آنها قرار داد در حالی که در طرح تفضیلی آمل اراضی دیگری نیز با کاربری فرهنگی هستند هر چند به جز دو مورد باقی زمین‌های تخصیص یافته نیز بسیار دور از مرکز شهرند.
توقف پروژه و بی‌توجهی به نگهداری از بنای فعلی
در بازدید از خانه جوان کاملا مشخص است که محوطه‌سازی پروژه هنوز ناتمام است و ظاهرا حتی متوقف شده است. این توقف بدون نظارت و نگهداری درست از مجموعه سبب تخریب فضاهای دیگر کار نیز شده است. در محوطه باز این بنا انبوهی از گیاهان خودرو وجود دارد که این گیاهان بخش زیادی از کف‌سازی‌ها را اشغال و آب‌نمای محوطه را نیز پر کرده‌اند هر چند هنوز آبی در آن جریان ندارد. وضع داخلی مجموعه نیز چندان بهتر نیست بر خلاف طراحی نسبتا مناسب فضای داخلی نگهداری آن در این مرحله بسیار ضعیف می‌باشد. بخش درونی خانه جوان در مرحله نازک‌‌کاری نهایی متوقف شده و در حال تخریب است، به طوری که در برخی قسمت‌ها رطوبت نفوذ کرده و گچ دیوار و سقف را دچار مشکل کرده است. در برخی نقاط سقف سوراخ شده و چکه‌های آب در گوشه و کنار محوطه کف سالن‌ها را خیس می‌کند. این در حالی است که گچ و برخی مصالح ساختمانی نیز در فضا هست که امکان رطوبت گرفتگی آن وجود دارد.
دیوار‌هایی که درمعرض فضای باز قرار گرفته‌اند به شدت سیاه شده‌اند و با خطر کپک‌زدگی و خزه بستن مواجه هستند. این علایم معمولا در بناهای قدیمی و ساختمان‌هایی که مدت‌هاست رها شده مشاهده می‌شود و به نظر می‌رسد هنگام شروع به کار مجموعه هزینه زیادی باید صرف زیبا‌سازی مجدد داخل بنا شود. شاید اگر در جهت حفظ مجموعه در وضع فعلی دقیق‌تر باشیم می‌توان از حجم بار مالی تحمیلی جهت مرمت بخش‌های تخریبی جلوگیری کرد.